HÀ GIANG DU KÝ BẰNG HÌNH, P2

TỪ DINH VƯƠNG ĐẾN MÃ PÌ LÈNG

Trên đường đến Dinh Vương là nhiều cảnh quan ngoạn mục, của núi, của đá, của vực, của dốc thẳm đèo cao. Nhưng xe chạy nhanh quá nên chỉ thoáng thấy qua cửa xe. Vài cảnh tượng trưng:

Múa gươm rượu tiễn chưa tàn

Chỉ ngang ngọn giáo vào ngàn hang beo

(Chinh phụ ngâm, Đoàn thị Điểm)

Săn Lâu Lan, rằng theo Giới Tử

Tới Man Khê, bàn sự Phục Ba

(Chinh phụ ngâm, Đoàn thị Điểm)

Tiếng địch trổi nghe chừng đồng vọng

Hàng cờ bay trông bóng phất phơ

(Chinh phụ ngâm, Đoàn thị Điểm)

Quân trước đã gần ngoài Doanh Liễu

Kỵ sau còn khuất nẻo Tràng Dương

(Chinh phụ ngâm, Đoàn thị Điểm)

Nhà thôn mấy xóm chông chênh

Một đàn cò đậu trước ghềnh chiều hôm

(Chinh phụ ngâm, Đoàn thị Điểm)

Chốn Hàm Dương chàng còn ngoảnh lại

Bến Tiêu Tương thiếp hãy trông sang

(Chinh phụ ngâm, Đoàn thị Điểm)

Chàng từ đi vào nơi gió cát

Ðêm trăng này nghỉ mát phương nao?

(Chinh phụ ngâm, Đoàn thị Điểm)

Nay Hán xuống Bạch Thành đóng lại

Mai Hồ vào Thanh Hải dòm qua

(Chinh phụ ngâm, Đoàn thị Điểm)

Ðã trắc trở đòi ngàn xà hổ

Lại lạnh lùng những chỗ sương phong

Lên cao trông thức mây lồng

Lòng nào là chẳng động lòng bi thương!

(Chinh phụ ngâm, Đoàn thị Điểm)

Cổng dinh họ Vương

Gia phả họ Vương

Chân cột bằng đá hình hoa anh túc; mài bằng những đồng bạc hoa xoè để ánh lên màu đồng

Đây là loại đồng bạc để mài chân cột

Nụ hoa anh túc lơ lửng trên hiên nhà Vương

Vương công tử ?

Một trai con thứ rốt lòng,
Vương Quan là chữ, nối dòng nho gia.

(Truyện Kiều, Nguyễn Du)

Cửa tò vò bằng đá ngăn gian bếp và kho, trong dinh Vương

Sương đầu núi buổi chiều như giội

Nước lòng khe nẻo lội còn sâu

(Chinh phụ ngâm, Đoàn thị Điểm)

Quản Bạ trong sương sớm

Tại cổng trời Quản Bạ

Núi Cô Tiên trong…

…sương mai và gió lạnh

Toàn cảnh Quản Bạ, nhìn từ tháp quan sát núi Cô Tiên

Lão trượng quyết không bỏ cuộc

Non Kỳ quạnh quẽ trăng treo

Bến Phì gió thổi đìu hiu mấy gò

(CPN, ĐTĐ)

Con đường như sợi chỉ nối hai sườn núi. Nhìn từ núi Cô Tiên

Hẹn cùng ta: Lũng Tây nham ấy

Sớm đã trông, nào thấy hơi tăm?

(CPN, ĐTĐ)

Cổng trời Quản Bạ và đường lên tháp quan sát núi Cô Tiên. Bên ni là hạ giới, bên tê là thiên đường. Không biết đường nào lên Thiên Thai ?

Cột cờ Lũng cú. Điểm cực bắc nước ta, cao 1470m so với mực nước biển. Có thông tin cho là danh tướng Lý Thường Kiệt, trong chiến tranh đánh Tống (1075-76), từng cắm cờ ở đây, nhưng không có sử liệu nào chứng minh. Học giả Hoàng Xuân Hãn trong biên khảo “Lý Thường Kiệt, lịch sử ngoại giao và tông giáo (nguyên văn) thời Lý”, cho biết vùng Cao Bằng, Hà giang thuở ấy là thuộc quyền lãnh đạo của thủ lĩnh dân tộc Nùng, Nùng Tông Đản, mà ông cho có thể là phó tướng Tôn Đản của Lý Thường Kiệt trong chiến dịch đánh Tống. Không ghi nhận hoạt động nào của Lý Thường Kiệt tại vùng này.

Chợ đêm phố cổ Đông Văn

Trông chừng thấy một văn nhân

(Kiều, ND)

Tìm hồn phố cổ

Hẹn hò nơi phố cổ

Toàn cảnh phố cổ Đông Văn. Phố cổ Đồng Văn có từ khoảng đầu thế kỷ 20. Ban đầu chỉ là vài ngôi nhà của người H’Mông, Tày, Hoa. Sau thêm một số người các dân tộc khác. Gồm vài dãy phố chợ, và một dãy phố chính chạy thẳng vào chân núi. Kiến trúc mang dấu vết của người Hoa. Nhà trình tường, mái ngói âm dương.