ALIENS ĐÃ TỪNG VIẾNG THĂM ĐỊA CẦU CỦA CHÚNG TA HAY CHƯA?
Một nhà vật lý thiên văn lỗi lạc lập luận rằng các dấu hiệu của sự sống thông minh ngoài Trái đất đã từng xuất hiện trên bầu trời của chúng ta. Bằng chứng về tuyên bố phi thường của ông là gì?
Elizabeth Kolbert
18 tháng 1, 2021
Gặp gỡ người ngoài hành tinh sẽ là một điều rất kỳ thú; nhưng thực tế là chúng ta vẫn chưa hề nhận được bất kỳ một thông tin nào về sự gặp gỡ này.
Vào ngày 19 tháng 10 năm 2017, một nhà thiên văn học người Canada tên là Robert Weryk trong lúc đang xem lại những hình ảnh chụp từ một kính thiên văn có tên là Pan-STARRS1 thì ông ta nhận thấy một điều gì đó kỳ lạ. Kính thiên văn này được đặt trên đỉnh Haleakalā, một đỉnh núi lửa cao hơn ba nghìn mét trên đảo Maui, Hawaii, nó quét bầu trời mỗi đêm và ghi lại kết quả bằng máy ảnh có độ phân giải cao nhất thế giới. Nó được thiết kế để săn tìm “các vật thể gần Trái đất”. Hầu hết là các tiểu hành tinh có quỹ đạo đưa chúng vào vùng lân cận của hành tinh chúng ta thường di chuyển với vận tốc trung bình khoảng 65.00km/giờ, nhưng, chấm sáng thu hút sự chú ý của Weryk lại đang di chuyển gấp hơn bốn lần tốc độ đó, khoảng 300.000km/giờ.
Hình minh họa Oumuamua từ những dữ liệu thu thập từ kính thiên văn Pan-STARRS
Weryk đã lập tức thông báo cho các đồng nghiệp, và họ bắt đầu theo dõi dấu chấm từ các đài quan sát khác. Họ càng càng quan sát kỹ họ càng nhận thấy chuyển động của vật thể này càng khó hiểu. Nó khá nhỏ, diện tích gần bằng một sân bóng đá. Khi nó lao qua không gian, độ sáng của nó thay đổi liên tục – theo hệ số mười (từ 1-10) – có hình dạng cũng thay đổi rất kỳ quặc. Hoặc nó dài và gầy, giống như điếu xì gà vũ trụ, hoặc phẳng và tròn, như một chiếc bánh pizza khổng lồ. Thay vì quay xung quanh mặt trời trên một quỹ đạo hình elip, nó lại đang di chuyển ít nhiều theo một đường thẳng. Các nhà thiên văn học kết luận rằng chấm sáng là thứ chưa từng thấy trước đây. Đó là một “vật thể giữa các vì sao” — một du khách từ bên ngoài hệ mặt trời vừa đi qua trái đất. Theo cách đặt tên khô khan của Liên minh Thiên văn Quốc tế, nó được gọi là 1I/2017 U1. Một cách gợi nhớ hơn, nó được đặt tên là ‘Oumuamua (phát âm là “oh-mooah-mooah”), từ tiếng Hawaii, có nghĩa đại khái là “Người hướng đạo”.
Quỹ đạo bất thường của Oumuamua
Ngay cả các vật thể giữa các vì sao cũng phải tuân theo định luật hấp dẫn, nhưng ‘Oumuamua lại di chuyển như thể được đẩy bởi một lực đẩy riêng. Các sao chổi hầu hết nhờ vào các loại khí mà chúng phóng ra, tạo thành những cái đuôi đặc trưng của chúng, tuy nhiên ‘Oumuamua, lại không có đuôi. Các kính thiên văn quan sát được chế tạo đặc biệt cũng không tìm thấy bằng chứng về bất kỳ một vật chất phụ nào liên quan đến sự thoát khí, như hơi nước hoặc bụi mà các sao chổi thường có.
“Đây chắc chắn là một vật thể bất thường”, một đoạn video của NASA cho biết. “Và, thật không may, không có thêm quan sát mới nào về ‘Oumuamua vì nó quá mờ và đã di chuyển rất xa.”
Khi các nhà thiên văn học nghiên cứu dữ liệu của vật thể này đã lần lượt loại trừ hết lý thuyết này đến lý thuyết khác. Chuyển động kỳ lạ của ‘Oumuamua không thể được giải thích là sinh ra bởi một vụ va chạm với một vật thể khác, hoặc do những tương tác với gió Mặt trời, hoặc bởi một hiện tượng được một kỹ sư người Ba Lan thế kỷ 19 gọi là hiệu ứng Yarkovsky. Một nhóm các nhà nghiên cứu đã quyết định rằng lời giải thích tốt nhất là 1I / 2017 U1 là một “sao chổi thu nhỏ” mà đuôi của nó không bị phát hiện vì “thành phần hóa học bất thường” của nó. Một nhóm khác lại cho rằng ‘Oumuamua được cấu tạo chủ yếu từ khis hydro đông đặc. Giả thuyết này – một biến thể của ý tưởng sao chổi nhỏ - có ưu điểm trong việc giải thích hình dạng kỳ lạ của vật thể. Vào thời điểm nó đến hệ mặt trời, nó gần như đã tan chảy, giống như một cục nước đá trên vỉa hè mùa đông.
Cho đến nay, giải thích ngoạn mục nhất về 1I/2017 U1 đến từ Avi Loeb, một nhà vật lý thiên văn trường Đại học Harvard, ông lập luận rằng: “Oumuamua không hoạt động như một vật thể giữa các vì sao, bởi vì nó không phải là một vật thể. Đó là tác phẩm của một nền văn minh ngoài hành tinh”.
Một năm sau phát hiện của Weryk, trong một bài báo dày đặc phương trình xuất hiện trên tạp chí The Astrophysical Journal Letters Loeb và nhà hậu tiến sĩ Shmuel Bialy của Harvard đã đề xuất rằng “gia tốc phi trọng lực” của ‘Oumuamua có thể được giải thích một cách hợp lý nhất bằng cách giả định rằng vật thể đó đã được chế tạo ra. Nó có thể là chiếc tàu vũ trụ b bỏ rơi của người ngoài hành tinh, giống như một chiếc ô tô bị bỏ rơi, “trôi nổi trong không gian giữa các vì sao” dưới dạng “mảnh vỡ”. Hoặc nó có thể là “một tàu thăm dò hoạt động hoàn toàn tự động” đã được điều động đến hệ mặt trời của chúng ta để đo đạc các số liệu.
Khả năng thứ hai, Loeb và Bialy đề xuất, là một tàu thăm dò là nhiều khả năng hơn, vì nếu vật thể đó chỉ là một mảnh rác của người ngoài hành tinh, trôi dạt qua thiên hà, khả năng chúng ta bắt gặp nó sẽ cực kỳ thấp. “Khi suy nghĩ về khả năng có nguồn gốc nhân tạo của vật thể, chúng ta nên ghi nhớ những gì Sherlock Holmes đã nói: “khi bạn đã loại trừ điều không thể xảy ra, thì bất cứ điều gì còn lại, dù không thể xảy ra, cũng phải là sự thật’”, Loeb viết trong một bài đăng trên blog của Scientific American.
Không có gì ngạc nhiên khi lý thuyết của Loeb và Bialy nhận được rất nhiều sự chú ý. Câu chuyện chạy khắp thế giới gần như với tốc độ của ‘Oumuamua. Các nhân viên truyền hình chen chúc trong văn phòng của Loeb, tại Trung tâm Vật lý Thiên văn Harvard-Smithsonian, và xuất hiện tại nhà của ông. Các công ty điện ảnh tranh nhau làm một bộ phim về cuộc đời của ông. Nhưng cũng không có gì ngạc nhiên khi phần lớn sự chú ý là không mấy tốt đẹp.
“Không! ‘Oumuamua không phải là tàu vũ trụ của người ngoài hành tinh, và các tác giả của bài báo đã xúc phạm đến những điều tra khoa học trung thực khi đề xuất giả thuyết này”, Paul M. Sutter, một nhà vật lý thiên văn tại Đại học Bang Ohio, đã viết.
“Chúng ta có thể nói về việc Avi Loeb xúc tiến các lý thuyết suy đoán về nguồn gốc ngoài hành tinh của ‘Oumuamua, để buộc [những người] còn lại phải làm công việc khoa học để loại bỏ những tin đồn này không? ” Benjamin Weiner, một nhà thiên văn học tại Đại học Arizona, đã viết trên Tweeters.
Không bị nản lòng, Loeb đã nhân đôi cách biệt. Cùng với Thiem Hoang, một nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học Vũ trụ và Thiên văn Hàn Quốc, hai ông đã bác bỏ giả thuyết vật thể là hyđrô đóng băng. Trong một bài báo cũng toàn các phương trình khác, cặp đôi này lập luận rằng thật viển vông khi tưởng tượng là một khối hydro rắn trôi nổi xung quanh không gian vũ trụ. Và, nếu đó thật sự là một khối đông lạnh thành hình, sẽ không có cách nào để một khối có kích thước bằng ‘Oumuamua tồn tại trong một cuộc hành trình diệu vợi giữa các vì sao. “Giả sử rằng các vật thể Hydro có thể hình thành bằng cách nào đó,” Hoang và Loeb viết “thì nhiệt độ thăng hoa phát sinh khi tốc độ tăng cao sẽ làm chúng bốc hơi trước khi chúng có cơ hội cất cánh.”
Loeb hiện đã truyền tải các dấu nhấn khoa học và viết cuốn sách “Extraterrestrial: The First Sign of Intelligent Life Beyond Earth” (Người ngoài trái đất: Dấu hiệu đầu tiên của sự sống thông minh ngoài trái đất - nhà xuất bản Houghton Mifflin Harcourt). Trong đó, ông kể lại câu chuyện về việc Galileo bị buộc tội dị giáo vì khẳng định rằng Trái đất quay quanh mặt trời. Tại phiên tòa xét xử của mình ở Rome, vào năm 1633, Galileo đã phải công khai thừa nhận “sự sai lầm” và sau đó, lẩm bẩm, sotto voce, “Eppur si muove” (Vậy mà nó vẫn di chuyển). Loeb thừa nhận rằng câu trích dẫn có lẽ là ngụy tạo, tuy nhiên, ông vẫn cho rằng, nó không phải là không thể. Các cơ sở lý luận thiên văn có thể muốn khiến ông ta im lặng, nhưng nó không thể giải thích tại sao ‘Oumuamua lại đi lạc khỏi con đường dự kiến. “Và nó đã đi chệch hướng,” ông nhận xét.
Trong cuốn sách “Người ngoài trái đất”, Loeb đưa ra lập luận của mình như sau. Cách duy nhất để hiểu được gia tốc kỳ lạ của ‘Oumuamua mà không cần dùng đến một số loại thoát khí không thể phát hiện được, là giả định rằng vật thể bị đẩy bởi bức xạ mặt trời — về cơ bản, các photon bật ra khỏi bề mặt của nó. Và cách duy nhất để vật thể có thể được đẩy bởi bức xạ mặt trời là nếu nó cực kỳ mỏng – không dày hơn một milimét – với mật độ rất thấp và diện tích bề mặt tương đối lớn. Một vật thể như vậy sẽ hoạt động như một cánh buồm - được cung cấp năng lượng bằng ánh sáng chứ không phải bằng sức gió. Thiên nhiên không tạo được ra cánh buồm; mà do người làm. Do đó, Loeb viết, “Oumuamua phải được thiết kế, xây dựng và phóng đi bởi một trí thông minh ngoài trái đất”.
Hành tinh đầu tiên được tìm thấy quay quanh một ngôi sao giống như mặt trời được phát hiện vào năm 1995 bởi một cặp nhà thiên văn học người Thụy Sĩ, Michel Mayor và Didier Queloz. Ngôi sao chủ của nó, 51 Pegasi, nằm trong chòm sao Pegasus, và vì vậy hành tinh này chính thức được đặt tên là 51 Pegasi b. Theo một quy ước đặt tên khác, nó được gọi là Dimidium.
Dimidium là ‘Oumuamua trong ngày của nó - một khám phá tuyệt vời đã trở thành tiêu đề trên khắp thế giới. (Vì công sức của họ, Mayor và Queloz cuối cùng đã được trao giải Nobel.) Hành tinh này hóa ra rất lớn, với khối lượng gấp một trăm năm mươi lần Trái đất. Nó quay xung quanh ngôi sao mẹ của nó bốn ngày một lần, điều đó có nghĩa là nó phải ở tương đối gần với sao mẹ và rất nóng, với nhiệt độ bề mặt lên tới 1800oC. Các nhà thiên văn học đã không nghĩ rằng có thể tìm thấy một thiên thể lớn như vậy gần với ngôi sao mẹ của nó và phải đặt ra một chủng loại hoàn toàn mới để xếp loại nó; nó được gọi là “sao Mộc nóng.”
Mayor và Queloz đã phát hiện ra Dimidium bằng cách đo lực hấp dẫn của nó trên 51 Pegasi. Năm 2009, NASA đã phóng kính viễn vọng không gian Kepler, được thiết kế để tìm kiếm các hành tinh ngoài những hành tinh trong hệ mặt trời bằng một phương pháp khác. Khi một hành tinh đi qua phía trước ngôi sao mẹ của nó, nó sẽ làm giảm độ sáng của ngôi sao mẹ rất ít. (Trong lần di chuyển cuối cùng của Sao Kim, vào năm 2012, người quan sát trên Trái đất có thể nhìn thấy một chấm đen nhỏ len lỏi qua mặt trời.) Kepler đã đo lường các biến thể về độ sáng của hơn một trăm năm mươi nghìn ngôi sao trong vùng lân cận của các chòm sao Cygnus và Lyra. Đến năm 2015, nó đã khám phá ra sự tồn tại của hàng nghìn hành tinh ngoài hệ mặt trời. Vào thời điểm nó ngừng hoạt động, vào năm 2018, nó đã khám phá thêm 1600 hành tinh khác.
Mục tiêu cuối cùng của NASA đối với kính thiên văn Kepler là tìm ra một dạng hành tinh được gọi là eta-Earth, hoặc η⊕. Đây là số lượng trung bình các hành tinh có cấu tạo vật chất đặc, có kích thước tương tự Trái đất quay quanh một ngôi sao giống mặt trời, trong một phạm vi khoảng cách mà sinh vật như loài người có thể sinh sống được. Sau hai năm phân tích dữ liệu nhận được từ Kepler, các nhà nghiên cứu gần đây đã kết luận rằng η⊕ có giá trị nằm trong khoảng từ 0,37 đến 0,6. Có ít nhất 4 tỷ ngôi sao giống như mặt trời trong Dải Ngân hà, điều này có nghĩa là một nơi nào đó có thể có từ 1,5 tỷ đến 2,4 tỷ hành tinh trong thiên hà của chúng ta, về lý thuyết, có thể chứa đựng sự sống. Không ai biết trên thực tế, phần nào của các hành tinh có khả năng sinh sống được, nhưng, ngay cả khi tỷ lệ này là rất nhỏ, chúng ta vẫn đang nói về con số hàng triệu - hay có lẽ hàng chục triệu - hành tinh trong thiên hà có thể chứa đầy sinh vật sống.
Tại một sự kiện được tổ công khai vài năm trước đây, bà Ellen Stofan, lúc đó là nhà khoa học chính của NASA và hiện là giám đốc của Bảo tàng Hàng không và Không gian Quốc gia, đã nói: bà tin rằng “bằng chứng xác thực” về “sự sống ngoài trái đất” sẽ được tìm thấy một lúc nào đó trong vài thập kỷ tới.
Jeffrey Newmark, một nhà vật lý thiên văn của NASA, cũng trong cuộc họp này cũng tuyên bố: “Điều đó chắc chắn không phải là “nếu”, mà là ”khi nào”.
Sự sống trên những hành tinh ngoài vũ trụ sẽ như thế nào khi được tìm thấy? (chứ không phải là NẾU được tìm thấy) Arik Kershenbaum, một nhà nghiên cứu tại Đại học Cambridge, đưa ra câu hỏi này trong cuốn sách: “The Zoologist’s Guide to the Galaxy: What Animals on Earth Reveal About Aliens—and Ourselves” - Penguin Press – (Hướng dẫn của nhà động vật học về Thiên hà: Động vật nào trên Trái đất tiết lộ ‘thông tin’ về người ngoài hành tinh - và bản thân chúng ta – nhà xuất bản Penguin Press). Ông viết: “Có một niềm tin phổ biến rằng cuộc sống ngoài hành tinh là quá xa lạ để tưởng tượng. “Tôi không đồng ý.”
Kershenbaum cho rằng chìa khóa để hiểu động vật học vũ trụ là chọn lọc tự nhiên. Theo ông, đây là “cơ chế không thể tránh khỏi” để sự sống phát triển, và do đó nó “không chỉ giới hạn ở hành tinh Trái đất” hoặc thậm chí đối với các sinh vật dựa trên nền tảng carbon. Tuy nhiên các chức năng sinh hóa của người ngoài hành tinh có thể khác hơn, và “sự chọn lọc tự nhiên sẽ đứng sau nó”.
Từ tiền đề này, Kershenbaum nói, theo đó sự sống trên các hành tinh khác sẽ phát triển, nếu không theo cùng hướng với sự sống trên hành tinh này, thì ít nhất là dọc theo các hướng thường xảy ra để có thể nhận biết được. Ví dụ, trên Trái đất, nơi bầu khí quyển chủ yếu được tạo ra từ nitơ và oxy, lông vũ (nhẹ, có thể bay) là một đặc điểm hữu ích. Trên một hành tinh nơi các đám mây được tạo thành từ khí amoniac, hiện tượng lông vũ có thể sẽ không xuất hiện, “nhưng chúng ta không nên ngạc nhiên khi tìm thấy các chức năng tương tự (flight -bay) mà chúng ta quan sát được ở đây.” Tương tự, Kershenbaum viết, các sinh vật ngoài hành tinh có xu hướng phát triển một số hình thức di chuyển trên đất liền “Sinh vật sống trên các hành tinh ngoài vũ trụ rất có thể có chân” —cũng như một số hình thức sinh sản tương tự như quan hệ giới tính và một số cách trao đổi thông tin: “Người ngoài hành tinh trong bóng tối sẽ nhấp nháy tín hiệu âm thanh như dơi và cá heo, còn người ngoài hành tinh trong bầu trời quang đãng sẽ nhấp nháy màu sắc của họ để liên lạc với nhau.”
Giả sử rằng trên thực tế, có sự sống ngoài vũ, thì hầu hết nó có vẻ là vi mô. “Chúng tôi không nói về những người đàn ông màu xanh lá cây nhỏ bé mà đang nói về những vi khuẩn nhỏ.” Đó là cách Stofan nói khi cô cho rằng chúng ta sẽ sớm tìm thấy nó. Nhưng Kershenbaum, người nghiên cứu về sự giao tiếp của động vật, đã đề cập ngay đến những sinh vật phức tạp, điều này đẩy ông đi nhanh vào lãnh vực của Loeb.
Kershenbaum lập luận rằng, trên Trái đất, nhiều loài động vật sở hữu thứ mà chúng ta thường gọi là “trí thông minh”. với những ưu điểm mà chất lượng này mang lại, sự chọn lọc tự nhiên trên toàn thiên hà sẽ hổ trợ cho sự xuất hiện của nó, trong trường hợp đó sẽ có vô số dạng sống ngoài kia có trí thông minh như chúng ta, và hơn nữa có một số dạng sống thông minh hơn chúng ta rất nhiều. Điều này, theo quan điểm của ông, mở ra khá nhiều khả năng có nhiều hành tinh có sự sống giữa các vì sao. Chúng ta có đồng ý cho người ngoài hành tinh có “nhân quyền” không? Và l iệu họ (người ngoài hành tinh) có cho chúng ta bất cứ quyền gì, nếu có, như họ cấp cho những người anh em nhỏ màu xanh lá cây (hoặc bạc hoặc xanh lam) của họ? Những câu hỏi như vậy, Kershenbaum thừa nhận, rất khó để trả lời trước, và“không có bất kỳ bằng chứng nào về loại hệ thống pháp luật hoặc hệ thống đạo đức mà bản thân người ngoài hành tinh có thể có.”
Cũng giống như việc chạm trán với những người ngoài hành tinh thông minh. Trên thực tế là chúng ta chưa nghe được tin tức từ bất kỳ ai, là có cuộc gặp gỡ với người ngoài hành tinh. “Tại sao như thế ?) là một câu hỏi được gọi là nghịch lý Fermi.
Một ngày năm 1950, khi đang ăn trưa tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Los Alamos, nhà vật lý Enrico Fermi quay sang một số đồng nghiệp và hỏi, “Họ đang ở đâu?”. Điều này xảy ra nhiều thập kỷ trước Pan-STARRS1 và trước khi Kepler hoạt động. Fermi cho rằng Trái đất là một hành tinh khá phổ biến xoay quanh một ngôi sao khá điển hình. Ông lý luận, lẽ ra phải là những nền văn minh ngoài kia lâu đời hơn và tiên tiến hơn của chúng ta, một số trong số đó lẽ ra đã thành thạo việc du hành giữa các vì sao. Tuy nhiên, kỳ lạ thay, không ai xuất hiện.
Phần lớn trí thông minh của con người đã được dành cho việc đối mặt với câu hỏi của Fermi. Vào những năm 1960, một nhà thiên văn học tên là Frank Drake đã đưa ra phương trình Drake cùng tên, đưa ra một cách để ước tính — hoặc, nếu bạn thích, phỏng đoán — có bao nhiêu nền văn hóa ngoài hành tinh tồn tại mà chúng ta có thể hy vọng giao tiếp. Các thuật ngữ chính trong phương trình bao gồm: có bao nhiêu hành tinh tiềm năng có thể sinh sống được, và tỷ lệ các hành tinh có sự sống sẽ phát triển công nghệ tinh vi và các nền văn minh công nghệ phức tạp tồn tại được bao lâu. Khi danh sách các hành tinh có thể sinh sống được ngày càng xuất hiện nhiều, câu hỏi “Chúng ở đâu?” bí ẩn chỉ được đào sâu chứ chưa có câu trả lời. Tại một hội thảo về chủ đề này được tổ chức ở Paris vào năm 2019, một nhà nghiên cứu người Pháp tên là Jean-Pierre Rospars đã đề xuất một giả thuyết rằng người ngoài hành tinh không liên hệ với chúng ta bởi vì họ đang giữ Trái đất trong “vùng cách ly thiên hà”. Ông nói, họ nhận ra rằng “việc tìm hiểu về họ sẽ gây xáo trộn văn hóa đối với chúng ta”.
Loeb cho rằng Fermi có thể là câu trả lời cho nghịch lý của chính mình. Nhân loại đã có khả năng giao tiếp với các hành tinh khác, thông qua sóng vô tuyến, chỉ trong một trăm năm trở lại đây. Cách đây 70 năm, Fermi và các đồng nghiệp của ông trong Dự án Manhattan đã phát minh ra bom nguyên tử, và vài năm sau Edward Teller, một trong những người bạn đồng hành của Fermi tại bàn ăn trưa ở Los Alamos, đã đưa ra thiết kế cho một quả bom khinh khí. Do đó, không lâu sau khi loài người có khả năng phát tín hiệu cho các hành tinh khác, họ cũng có khả năng xóa sổ chính mình. Kể từ khi phát minh ra vũ khí hạt nhân, chúng ta đã tiếp tục tìm ra những cách thức mới để hủy diệt chính mình; chúng bao gồm biến đổi khí hậu chưa được kiểm soát và các vi sinh vật được sản xuất.
Loeb cảnh báo: “Có thể tưởng tượng được rằng nếu chúng ta không cẩn thận, thì vài thế kỷ tới của nền văn minh của chúng ta sẽ là thế kỷ cuối cùng của nó,”. Và như vậy, theo ông, các nền văn minh ngoài hành tinh “với sức mạnh công nghệ khám phá vũ trụ” cũng có thể “bị hủy diệt bởi những vết thương tự mình gây ra”. Có lẽ lý do mà không ai xuất hiện bởi vì không còn ai để thực hiện chuyến đi. Điều này có nghĩa là ‘Oumuamua là một mãnh gốm vũ trụ (của một người thợ gốm xa xưa) — hay có thể nói là sản phẩm của một nền văn minh giờ đã chết.
Một thông điệp mà trái đất có thể nhận được từ quá trình huấn luyện suy nghĩ (được thừa nhận là có tính khả dĩ) này là: hãy cảnh giác với các công nghệ mới. Về phần mình, Loeb lại đưa ra kết luận ngược lại. Ông nghĩ rằng nhân loại phải làm việc để sản xuất chính xác loại tàu chạy bằng năng lượng photon mà ông tưởng tượng là ‘Oumuamua. Để đạt được mục tiêu này, ông là cố vấn cho một dự án có tên là Breakthrough Starshot Initiative, với mục đích đã nêu là “chứng minh cho bằng chứng về khái niệm về các vật liệu nano điều khiển bằng ánh sáng cực nhanh”. Trong một tương lai xa dự án này hy vọng sẽ đặt nền móng cho việc đưa phi thuyền đến chòm sao Alpha Centauri, chòm sao ở gần trái đất nhất, vào khoảng 25 ngàn tỉ dặm. (Sáng kiến này được tài trợ từ Yuri Milner, một tỷ phú gốc người Nga-Israel, và trong số các thành viên hội đồng quản trị của nó là tỉ phú Mark Zuckerberg – chủ tịch Facebook)
Loeb cũng mong chờ ngày chúng ta có thể “tạo ra sự sống tổng hợp trong các phòng thí nghiệm của mình”. Từ đó, ông hình dung ra “máy in DNA Gutenberg” có thể được “phân phối để tạo ra các bản sao của bộ gen người từ nguyên liệu thô trên bề mặt của các hành tinh khác”. Bằng cách gieo mầm trong thiên hà bằng chất liệu di truyền của chúng ta, để có thể tự bảo vệ bằng các “cá cược” của chúng ta để chống lại sự tự hủy diệt do gây ra trên trái đất. Chúng ta cũng có thể tiến hành một chương trình thử nghiệm tiến hóa tuyệt vời, một thử nghiệm có thể dẫn đến kết quả kỳ diệu hơn nhiều so với những gì đã thấy cho đến nay. Loeb viết: “Không có lý do gì để mong đợi rằng chỉ có sự sống xuất hiện trong những hoàn cảnh ngẫu nhiên trên Trái đất, là tối ưu”.
Khi tôi còn nhỏ, một trong những cuốn sách yêu thích của tôi là “Cỗ xe của các vị thần?” Của Erich von Däniken. Nội dung của cuốn sách, được chuyển thể thành phim tài liệu truyền hình “Tìm kiếm các phi hành gia cổ đại”, do Rod Serling dẫn chuyện, cho thấy là câu hỏi của Fermi đã được trả lời từ lâu. “Họ” đã ở đây. Von Däniken, một giám đốc khách sạn ở Thụy Sĩ đã trở thành tác giả, người vì lý do nào đó trong bộ phim tài liệu lại được mô tả là một giáo sư người Đức, lập luận rằng người ngoài hành tinh đã hạ cánh xuống Trái đất vào một thời điểm nào đó trong quá khứ xa xưa. Dấu vết của các chuyến thăm của họ đã được ghi lại trong truyền thuyết và cả trong các hiện vật như Nazca Lines, ở miền nam Peru. Tại sao con người lại tạo ra những hình dạng lớn quá khổ này nếu không phải để báo hiệu cho các sinh vật từ trên không trung?
hình khắc ở Nazca Lines, Peru
Tôi đoán rằng von Däniken sẽ quan tâm đến vật thể chính thức đầu tiên giữa các vì sao, và vì vậy tôi đã liên lạc với ông ấy, hiện đã 85 tuổi, ông sống gần Interlaken, không xa công viên giải trí do ông thiết kế, ban đầu được gọi là Công viên Bí ẩn và sau đó, sau một loạt rủi ro tài chính, đổi tên thành Công viên Jungfrau. Công viên tự hào có bảy gian hàng, một gian hình kim tự tháp, một gian khác giống như một ngôi đền Aztec.
Von Däniken nói với tôi rằng anh ấy thực sự đã theo dõi cuộc tranh cãi về ‘Oumuamua. Anh có xu hướng đứng về phía Loeb, người mà anh nghĩ là rất dũng cảm.
“Anh ấy cần can đảm và rõ ràng là anh ấy có dũng khí,” ông nói. “Không nhà khoa học nào muốn bị chế giễu, và bất cứ khi nào họ nói về UFO hoặc người ngoài Trái đất, họ đều bị giới truyền thông chế giễu”. Tuy nhiên, ông dự đoán, “tình hình sẽ thay đổi.”
Người ta thường nói rằng “những tuyên bố bất thường đòi hỏi bằng chứng bất thường.” Cụm từ này được phổ biến bởi nhà thiên văn học Carl Sagan, người có lẽ đã làm nhiều như bất kỳ nhà khoa học nào đã làm để thúc đẩy việc tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất. Theo cái mà đôi khi được gọi là “tiêu chuẩn Sagan”, tuyên bố của Loeb rõ ràng là thiếu sót; bằng chứng tốt nhất mà ông ta đưa ra cho lý thuyết của mình là ‘Oumuamua là một phi thuyền của người ngoài hành tinh và các lý thuyết thay thế là không thuyết phục. Tuy nhiên, Loeb bác bỏ tiêu chuẩn Sagan – “Tôi không rõ tại sao những tuyên bố bất thường lại đòi hỏi bằng chứng phi thường,” ông nhận xét – và lật ngược logic của nó: “Sự bảo thủ phi thường khiến chúng ta cực kỳ thiếu hiểu biết.” Vì vậy, nếu có khả năng 1I/2017 U1 là một tàu thăm dò của người ngoài hành tinh, thì chỉ có điên mới không theo đuổi ý tưởng này. Ông viết: “Nếu chúng ta thừa nhận rằng ‘Oumuamua có nguồn gốc công nghệ ngoài trái đất một cách hợp lý, thì sẽ có một khung cảnh khám phá hoàn toàn mới để tìm kiếm bằng chứng và khám phá đang mở ra trước mắt chúng ta.”
Khi xuất bản lý thuyết của mình, Loeb chắc chắn đã mạo hiểm (và chịu đựng) sự chế giễu. Có vẻ như một thỏa thuận hợp lý là “Người ngoài Trái đất” sẽ được xếp hạng với tác phẩm của von Däniken hơn là với tác phẩm của Galileo. Tuy nhiên, như Serling lưu ý ở phần cuối của “Tìm kiếm các phi hành gia cổ đại”, thật thú vị khi tưởng tượng ra những khả năng: “Nhìn lên bầu trời vào một đêm trong vắt, đầy sao và cho phép bản thân tự do tưởng tượng”.
Trích dịch từ “Swing on a Star” của Elizabeth Kolbert xuất bản tháng 1 năm 2021 – New Yorker
Tháng 8, 2021
Sng
-
CHIÊM TINH MUÔN NẺOTrang sau >
Sản phẩm của KSG
